ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2024-2025

1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΑΙ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΩ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ: ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΨΗ: ΑΛΛΗΛΟΣΕΒΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΤΙΤΛΟΣ: “Αλληλοσεβασμός και Διαφορετικότητα στο Νηπιαγωγείο”

Σκοπός του προγράμματος είναι να προωθήσει το σεβασμό στον Εαυτό και στον Άλλον καθώς και την έννοια και την αξία της διαφορετικότητας. Η καλύτερη κατανόηση του εαυτού μας και του άλλου δίπλα μας γίνεται μέσα από εμπειρίες. Όσο πιο νωρίς επεξεργαστεί ένα παιδί τις έννοιες της διαφορετικότητας και του σεβασμού και βιώσει αντίστοιχες εμπειρίες, τόσο πιο αποτελεσματικά θα καλλιεργήσει δεξιότητες που θα κάνουν το σεβασμό πράξη και τρόπο ζωής. Σύμφωνα με τον Dewey (2005, 22) «η εμπειρία είναι το αποτέλεσμα της επίδρασης ενός οργανισμού με το περιβάλλον του […] είναι μια μεταμόρφωση της αλληλεπίδρασης στη συμμετοχή και την επικοινωνία». Όπως αναφέρεται στο Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου (2014^α, 79) «H αναγνώριση της σχέσης του ατόμου με το περιβάλλον και η ευαισθητοποίηση σε σχετικούς προβληματισμούς που αποτελούν αντικείμενο των κοινωνικών επιστημών, λειτουργούν συμπληρωματικά με την διαμόρφωση της προσωπικής και κοινωνικής ταυτότητας και των κοινωνικών δεξιοτήτων που εντάσσονται στα περιεχόμενα της προσωπικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Εξάλλου η καλλιέργεια αξιών, στάσεων και συμπεριφορών […] αποτελούν κοινό στόχο των κοινωνικών επιστημών και της προσωπικής κοινωνικής ανάπτυξης». Επομένως, είναι όφελος για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να εμπλακούν σε εργαστήρια προώθησης του αλληλοσεβασμού και της διαφορετικότητας.

Οι στόχοι του προγράμματος προσδιορίζονται βάσει των Δεξιοτήτων του 21^ου αιώνα και πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τις εξής κατηγορίες: Δεξιότητες Μάθησης, Δεξιότητες Ζωής, Δεξιότητες του Νου και Δεξιότητες της Τεχνολογίας και της Επιστήμης. Δίνεται κυρίως έμφαση στις δεξιότητες της κοινωνικής ζωής, στις ρουτίνες σκέψεις και αναστοχασμού και στην παραγωγική μάθηση μέσω των Τεχνών και της δημιουργικότητας. Επιδιώκεται τα παιδιά να κατακτήσουν γνώσεις, να καλλιεργήσουν δεξιότητες και να αναπτύξουν στάσεις σεβασμού στη διαφορετικότητα, στον καθημερινό τρόπο ζωής και τη συμπεριφορά τους.

Στα επτά εργαστήρια του συγκεκριμένου προγράμματος προτείνονται δραστηριότητες από τις εξής κατηγορίες:

• Δραστηριότητες γνωριμίας και συγκρότησης ομάδας
• Συμβόλαιο ομάδας
• Οργανωμένες δραστηριότητες για το νηπιαγωγείο
• Αξιοποίηση διαφόρων μορφών τέχνης

Συνοπτικά, τα εργαστήρια έχουν την ακόλουθη δομή:

• 1^ο εργαστήριο: Δημιουργία ομάδας
• 2^ο εργαστήριο: Συμβόλαιο της ομάδας
• 3^ο εργαστήριο: Ανίχνευση, εισαγωγή, προετοιμασία
• 4^ο εργαστήριο: Διαφορές και ομοιότητες στο περιβάλλον
• 5^ο εργαστήριο: Διαφορές και ομοιότητες στους ανθρώπους
• 6^ο εργαστήριο: Η Αξία της διαφορετικότητας
• 7^ο εργαστήριο: Δραστηριότητες αξιολόγησης

2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ: ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ, STEM/STEAM, ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

ΤΙΤΛΟΣ: “Μικροί Μετεωρολόγοι”

 Μέσα από το πρόγραμμα υποστηρίζεται ο εμπλουτισμός και η εξέλιξη των διδακτικών στόχων του Προγράμματος Σπουδών, μέσω της ενεργού συμμετοχής των μαθητών σε διδακτικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν πρακτικές των Επιστημόνων και των Μηχανικών. Υπάρχει σφαιρική σύνθεση των δράσεων δημιουργικότητας και καινοτομίας προσαρμοσμένων στις μαθησιακές και αναπτυξιακές ικανότητες μαθητών που ανήκουν στην προσχολική και την πρώτη σχολική ηλικία με τις επιμέρους αναγκαίες προσαρμογές.

Ξεκινώντας από την εφαρμογή ενός σχεδίου δραστηριοτήτων STEM – STEAM (το Α αναφέρεται σε όλα τα αντικείμενα συμπεριλαμβανόμενης και της τέχνης) και με βάση πραγματικά προβλήματα που απαιτούν επίλυση οι μαθητές διερευνούν τις παραμέτρους που πρέπει να λάβει υπόψη της μια ομάδα ερευνητών, για την επίλυση του προβλήματος, χρησιμοποιούν δημιουργικά τις ψηφιακές τεχνολογίες, σχεδιάζουν και κατασκευάζουν τα δικά τους επιστημονικά όργανα με απλά υλικά αλλά και ψηφιακά μέσα, γνωρίζουν τις μεταβλητές που συνθέτουν την καταγραφή αλλά και την πρόβλεψη των καιρικών συνθηκών, τις έννοιες της διατήρησης και τη μεταβολής, ενώ προβληματίζονται για θέματα που μπορούν να προκύψουν λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Οι μαθητές εργαζόμενοι σε ομάδες, με έναυσμα τις καιρικές συνθήκες προβληματίζονται για τις μεταβολές τους και τις καταγράφουν καθημερινά χρησιμοποιώντας πολυτροπικά μέσα, ενώ τις συσχετίζουν με τις επιδράσεις που έχουν στην καθημερινότητά τους. Οι μαθητές συλλέγουν δεδομένα τόσο με απλά όργανα που κατασκευάζουν οι ίδιοι όσο και με ψηφιακές συσκευές που προγραμματίζουν. Η χρήση των ρομποτικών συσκευών είναι ενταγμένη στο πλαίσιο καλλιέργειας μιας δομημένης νοητικής διαδικασίας της μορφής Προβληματίζομαι Σκέφτομαι – Ενεργώ, με επεκτάσεις στη συνολική νοητική ανάπτυξη των μαθητών. Με τις προτεινόμενες διαδικασίες γίνεται η σύνδεση των καιρικών φαινόμενων με τις επιδράσεις τους στις κοινωνίες και το περιβάλλον, μέσα από παιγνιώδεις διαδικασίες, ενώ η χρήση των ψηφιακών μέσων είναι στοχευμένη και συνδυαστική. Τέλος οι ομάδες παρουσιάζουν τα προϊόντα της εργασίας τους. Η δομή του προγράμματος επιτρέπει τη συμμετοχή όλων των μαθητών, εξασκώντας πολλαπλές μορφές νοημοσύνης και εξασκώντας διαφορετικές δεξιότητές τους συμπληρωματικά στις πιο παραδοσιακές εκπαιδευτικές προσεγγίσεις. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία σε όλους τους μαθητές να συμμετέχουν ανεξαρτήτως μαθησιακού, κοινωνικού-πολιτισμικού υποβάθρου, βλέποντας τις όποιες διαφοροποιήσεις ως μαθησιακό πλούτο που εμπλουτίζει την εκπαίδευση και όχι ως εμπόδιο.

 Στοχευμένες δεξιότητες

• Δεξιότητες Μάθησης

Κριτική σκέψη,  Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα

Κριτική σκέψη (Critical thinking) Επικοινωνία (Communication) Συνεργασία (Collaboration)

• Δεξιότητες Ζωής

Προσαρμοστικότητα, Υπευθυνότητα, Οργανωτική ικανότητα

• ΜΙΤ: Δεξιότητες της τεχνολογίας και της επιστήμης

Δεξιότητες Μοντελισμού και προσομοίωσης, Πληροφορικός γραμματισμός, Ψηφιακός γραμματισμός, Τεχνολογικός γραμματισμός, Δεξιότητες δημιουργίας και διαμοιρασμού ψηφιακών δημιουργημάτων, Δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, Δεξιότητες διεπιστημονικής και διαθεματικής χρήσης των νέων τεχνολογιών

Δεξιότητες Μοντελισμού και προσομοίωσης, Πληροφορικός γραμματισμός (ICT literacy),

Ψηφιακός γραμματισμός (digital literacy), Τεχνολογικός γραμματισμός (technology

literacy), Δεξιότητες δημιουργίας και διαμοιρασμού ψηφιακών δημιουργημάτων,

Δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα,

• Δεξιότητες του Νου

Στρατηγική σκέψη, Επίλυση προβλημάτων, Μελέτη περιπτώσεων, Κατασκευές, Πλάγια σκέψη

 ^3η  ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΗΤΑ: ΖΩ ΚΑΛΥΤΕΡΑ – ΕΥ ΖΗΝ

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ: ΥΓΕΙΑ: ΔΙΑΤΡΟΦΗ – ΑΥΤΟΜΕΡΙΜΝΑ

ΤΙΤΛΟΣ: “Ο Ρούλης ο Τροφούλης και η περιπέτειά του στον κόσμο της υγιεινής διατροφής”

Βασικός σκοπός του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η εκπαίδευση των παιδιών στην υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. Η επίτευξη πραγματοποιείται μέσα από μια σειρά εργαστηρίων βιωματικής και ανακαλυπτικής μάθησης, σε συνδυασμό με τη χρήση και αξιοποίησης των ψηφιακών εργαλείων. Πιο συγκεκριμένα, το παρόν πρόγραμμα αποσκοπεί στην προαγωγή της διατροφικής αξίας των προϊόντων που καταναλώνουμε (εποχιακά φρούτα και λαχανικά, τυποποιημένα προϊόντα κλπ.) καθώς και χρήσιμες συμβουλές για την υιοθέτηση ενός νέου διατροφικού προφίλ.

Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα υπάγεται στην θεματική ενότητα «Υγεία» στον κύκλο του «Ευ Ζην» και χαρακτηρίζεται από την καθοδηγούμενη – συνεργατική και ανακαλυπτική μάθηση, μέσω της οποίας προωθούνται κυρίως οι ψηφιακές δεξιότητες αλλά και οι δεξιότητες μάθησης (4Cs) – η επικοινωνία, η κριτική σκέψη, η συνεργασία, η δημιουργικότητα – ενώ όσον αφορά τις ψηφιακές δεξιότητες, η ψηφιακή επικοινωνία, ψηφιακή συνεργασία, ψηφιακή δημιουργικότητα, ψηφιακή κριτική σκέψη, συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας η ψηφιακή νοημοσύνη, δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Ενεργοποιούνται επίσης, από τις δεξιότητες ζωής Αυτομέριμνα, Κοινωνικές δεξιότητες, Ενσυναίσθηση και Ευαισθησία, Προσαρμοστικότητα, Υπευθυνότητα και τις δεξιότητες του νου, η πλάγια σκέψη, οι ρουτίνες σκέψης, τα παιχνίδια και ο αναστοχασμός.

Όσον αφορά τις διδακτικές μεθοδολογίες στις δραστηριότητες των επτά εργαστηρίων υιοθετούνται η καθοδηγούμενη – συνεργατική και ανακαλυπτική μάθηση, η μέθοδος project και η βιωματική μάθηση μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες με στόχο την επικοινωνία, τον αλληλοσεβασμό, τη συνεργασία και την ενσυναίσθηση. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών, οι μαθητές, εμπλέκονται σε νέες διαδικασίες μάθησης χρησιμοποιώντας τις ΤΠΕ και τα ψηφιακά εργαλεία, αναπτύσσοντας θετική στάση απέναντι στους Η/Υ ως περιβάλλον εργασίας, ως εργαλείο ανακάλυψης και δημιουργικής έκφρασης, αλλά και ως νοητικό εργαλείο ανάπτυξης της σκέψης, αξιοποιώντας διδακτικά το διαδίκτυο και τις πολυμεσικές εφαρμογές του.

4η  ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ-ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

ΤΙΤΛΟΣ: “Προστάτεψε το δάσος-είναι πηγή ζωής”

 Το πρόγραμμα ανήκει στη θεματική «Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη» σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου (ΙΕΠ, 2014). Σύμφωνα με την σύγχρονη οπτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, η οποία αναγνωρίζεται ως Εκπαίδευση για την Αειφορία, το περιβάλλον δεν αντιμετωπίζεται απλώς ως πηγή γνώσης αλλά γίνεται κατανοητό ως σύστημα ισορροπιών και σχέσων και ο κεντρικός στόχος της είναι ο ενεργός πολίτης ( ΙΕΠ, 2014).Ο εκπαιδευτικός έχει το ρόλο του συνερευνητή στις διαδικασίες εντοπισμού, διερεύνησης και ανάλυσης των σχετικών θεμάτων, του υποστηρικτή και διευκολυντή για την ανάληψη πρωτοβουλιών, διερεύνησης και δράσης από τα παιδιά, μαζί με τα παιδιά, και σε συνεργασία με το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Οι δράσεις για την προσέγγιση ζητημάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης αφορούν τη διασύνδεση των γνώσεων με οικείες πρακτικές καθημερινής ζωής των μαθητών/τιών, την ανάληψη πρωτοβουλιών καθώς και την αναδιαμόρφωση των στάσεων των μαθητών/τριών προς το περιβάλλον. Η αξιολόγηση των σχετικών δράσεων στηρίζεται κυρίως σε διαδικασίες αυτοααξιολόγησης, οι οποίες εφαρμόζονται από τους ίδιους μαθητές/τριες σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο με την υποστήριξη του/της εκπαιδευτικού.

Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι η ευαισθητοποίηση, η εκπαίδευση και η αλλαγή συμπεριφοράς των μαθητών/τριών σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον και συγκεκριμένα στο δασικό οικοσύστημα. Τα δάση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση του κινδύνου φυσικών καταστροφών, όπως πλημμύρες, ξηρασίες, κατολισθήσεις και άλλα ακραία γεγονότα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα δάση μετριάζουν την κλιματική αλλαγή μέσω δέσμευσης άνθρακα, συμβάλλουν στην ισορροπία οξυγόνου, διοξειδίου του άνθρακα και υγρασίας στον αέρα.

Οι επιμέρους στόχοι του προγράμματος είναι: η ανάδειξη των σχέσεων και αλληλεπιδράσεων φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, ο εντοπισμός των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που υποβαθμίζουν ή απειλούν το φυσικό περιβάλλον και η ανάδειξη προληπτικών μέτρων, μέσα από διαδικασίες επίλυσης προβλήματος, διερευνητικής μάθησης, αρχές διαφοροποιημένες διδασκαλίας και περιγραφικής αξιολόγησης. Το πρόγραμμα επίσης ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών, γονέων, της τοπικής κοινωνίας καθώς και τη συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες για την επίτευξη αποτελεσματικής περιβαλλοντικής δράσης. Στοχεύει στην καλλιέργεια των Δεξιοτήτων Μάθησης του 21^ου αιώνα, των Δεξιοτήτων Ζωής, των Δεξιοτήτων του Νου και των Ψηφιακών Δεξιοτήτων.

Η ψηφιακή μας αφίσα: https://www.canva.com/design/DAGofdVw8Wk/ATrVuDmeC2IkpaT0lAepxg/edit